Metrologiya va standartlashtirish

    Kafedra o‘zining faoliyatini institutning yangi tuzilgan strukturasi asosida “Metrologiya va standartlashtirish” kafedrasi nomi bilan 2019 yil avgust oyidan boshladi. 5310900- Metrologiya standartlashtirish va mahsulot sifatini menejmenti bakalavriat ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha mutaxassislarni tayyorlab kelmoqda. . Kafedrada 13 nafar professor – o‘qituvchi faoliyat ko‘rsatib kelmoqda, shulardan  1 nafar fan nomzodi - professor, 6 ta fan nomzodi, dotsent, 1 ta katta o‘qituvchi, 3ta assistent, 2 ta o‘qituvchi-stajyor, ilmiy saloxiyat 54% tashkil etadi. Kafedra o‘qituvchilari tomonidan so‘ngi ikki yilda  2 nafar falsafa doktori (PhD) ilmiy ishlari ximoya qilindi,  hammualiflikda ta fandan elektron darslik (DGU), xalqaro (impakt faktorli) 5 ta darslik, 3ta o‘quv qo‘llanma,  6 ta  monografiya, 6 jurnallarda 19 ta, OAK ro‘yxatidagi jurnallarda 20 ta va 5 ta maqola Scopus bazasida chop etildi.  Kafedrada 4 nafar doktorant va 5 nafardan ortiq mustaqil izlanuvchilar ilmiy-tadqiqot ishlari bilan shug‘ullanmoqda.

    Kafedrada Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi  «Oliy ta’lim tizimini modernizatsiya qilish” loyihasi  Akademik innovatsiyalar fondining Jahon banki tomonidan moliyalashtirilgan AIF-2/20 “Texnika yo‘nalishidagi oliy ta’lim muassasalarida shaxsga yo‘naltirilgan innovatsion texnologiyalar asosida malakali injener kadrlar tayyorlash va professor-o‘qituvchilarning malakasini oshirish sifatini yaxshilash” nomli grant loyihasi amalga oshirilmoqda. Mazkur loyiha  mablag‘lari  hisobidan laboratoriya jihozlari olib kelindi. Shuningdek, bo‘lajak muhandislarning kasbiy kompetentligini oshirish bo‘yicha o‘quv-uslubiy ta’minot bo‘yicha virtual laboratoriya, bosma adabiyotlar va dasturiy ta’minot olib kelinishi hisobiga o‘quv jarayoni sifatini va samaradorligini oshirishga xizmat qilmoqda.
Bugungi kunda ishlab chiqarish jarayonlarining jadal ravishda rivojlanib borishini, o‘lchashlarining aniqligi oshirib borishini ta’minlanishi qondirishda, metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish sohasi uchun, ayniqsa  respublikadagi ishlab chiqarish korxonalarini yuqori malakali raqobatli kadrlar bilan ta’minlash maqsadida institutimizda “metrologiya, standartlashtirish va mahsulot sifati menejmenti (sanoat)” bakalavriat ta’lim yo‘nalish bo‘yicha talabalarini tayyorlashga alohida e’tibor qaratilmoqda.

Bakalavriat

60710800 – Metrologiya va standartlashtirish

60711300 - Metrologiya standartlashtirish va mahsulot sifati menejmenti (tarmoqlar bo‘yicha)

Magistratura

70710802 - Metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish

Bakalavriat:

1. 1. Yo‘nalishga kirish;
2. 2. Metrologiya asoslari (NM, AM, QM);
3. 3. O‘lchashlarning fizikaviy asoslari;
4. 4. O‘lchash usullari va vositalari (EO‘U va A; ITO‘; CBO‘; FKO‘; AO‘);
5. 5. O‘lchash qurilmalari, elementlari va ularni konstruksiyalash;
6. 6. Ishlab chiqarishning metrologik ta’minoti;
7. 7. Mahsulot sifati va sifatni boshqarishning statistik usullari;
8. 8. O‘lchash vositalarini qiyoslash va kalibrlash;
9. 9. Muvofiqlikni baholash asoslari (SA; MB va A);
10. 10. Laboratoriyalar kompitentligini baholash;
11. 11. Qiyoslash muhandisligi;
12. 12. Standartlashtirish asoslari;
13. 13. Texnik jihatdan tartibga solish va standartlashtirish;
14. 14. Mahsulot sifat nazorati ;
15. 15. Sifat menejment tizimi;
16. 16. Intellektual o‘lchash asboblari;
17. 17. Tovarshunoslik;
18. 18. Tovarlar ekspertizasi;
19. 19. Standartlar va me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqish texnologiyasi va ularning ekpestizasi;
20. 20. Kasbiy psixologiya;

Magistratura

1. 1. Ilmiy tadqiqot metodologiyasi
2. 2. Kvalimetriya va sifatni boshqarishning nazariy asoslari
3. 3. Avtomatlashtirilgan va intellektual o‘lchash vositlarining nazariy asoslari
4. 4. Standartlashtirish va texnik jixatdan tartibga solish tizimlarining sifatni boshqarishdagi o‘rni
5. 5. Eksperimentni tashkil etish va rejalashtirish
6. 6. Metrologiya, texnik jihatdan tartibga solish, standartlashtirish va sertifikatlashtirishning qonuniy asoslari
7. 7. Patentshunoslik, lisenziyalash va sertifikatlashtirish
8. 8. Qayta muhandislik
9. 9. Maxsus fanlarni o’qitish metodikasi
10. 10. Ilmiy-tadqiqot ishi va magistrlik disser-tatsiyasini tayyorlash
11. 11. Ilmiy-pedagogik ish
12. 12. Ilmiy amaliyot (tajriba orttirish)

Metrologiya va standartlashtirish” kafedrasi professor-o‘qituvchilari va tadqiqotchilari tomonidan chop qilingan ilmiy ishlar ro‘yxati Darslik, o‘quv qo‘llanma va monografiyalar

1. Hasanova Z.D. “Boshqaruv psixologiyasi”. Darslik. 2021 yil
2. Axmetjanov M.M. “Kasbiy psixologiya”. Darslik. 2021 yil
3. Axmetjanov M.M. “Maxsus fanlarni o‘qitish metodikasi”. Darslik. 2021 yil
4. Urinov U.K., Turobjonov S.M., Amirqulov N.S., Xo’jjiyev M.Y. “Avtomobillarga yoqilg’i quyish shahobchalar va avtomobillarga gaz to’ldirish compressor stansiyalarini qurish va ishlatish”. Darslik. 2022 yil
5. Toirov B.B., Yodgorova M.O. “Standartlashtirish asoslari”. O‘quv qo‘llanma. 2021 yil
6. Toirov B.B., Alimov A.A. “O‘lchash asboblarini konstruksiyalash”. O‘quv qo‘llanma. 2021 yil
7. Xaydarov Sh.X. "Oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashning asosiy tushunchalari". Uslubiy qo‘llanma. 2019 yil
8. Z.Z.Boltaeva “Коллаборативное обучение философия сотрудничества”. Monografiya. 2021 yil
9. Axmedjanov M.M. Zamonaviy pedagogik amaliyot – davr talabi. Monografiya. 2021 yil
10. Axmedjanov M.M. Mutaxassislik fanlarida faol o`qitish usullarini tashkil etish texnologiyasi. Monografiya. 2021 yil
11. Axmedjanov M.M. Yodgorova M.O. Tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish va boshqarish. Monografiya. 2022 yil
12. Sagdullaev.Sh.Sh, Majidov K.X., Davlyatova M.B. Технология хлебобулочнқх изделий с лечебнопрофилактическими свойствами. Monografiya. 2022 yil
13. Hasanova Z.D. Boshqaruv psixologiyasi. Darslik. 2021 yil
14. Axmetjanov M.M. Kasbiy psixologiya. Darslik. 2021 yil
15. Urinov U.K., Turobjonov S.M., Amirqulov N.S., Xo’jjiyev M.Y. “Avtomobillarga yoqilg’i quyish shahobchalar va avtomobillarga gaz to’ldirish compressor stansiyalarini qurish va ishlatish”. Darslik. 2022 yil
16. Toirov B.B., Yodgorova M.O. Standartlashtirish asoslari. O‘quv qo‘llanma. 2021 yil
17. Toirov B.B., Alimov A.A. O‘lchash asboblarini konstruksiyalash. O‘quv qo‘llanma. 2021 yil
18. Tairov B.B., Alimov A.A., Xo’jjiyev M. Y., Bozorov U.M. “O’lchash asboblarini konstruksiyalash”. O’quv-qo’llanma. 2022 yil
19. Xaydarov Sh.X. "Oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlashning asosiy tushunchalari". Uslubiy qo‘llanma. 2019 yil
20. Tosheva G.Dj. Bo‘lajak mutaxassislarni amaliy o‘qitish asosida dizaynerlik faoliyatiga tayyorlash metodikasini takomillashtirish. Monografiya. 2023 yil
21. Yodgorova M.O. Faol metodlaridan foydalanish-zamon talabi. Monografiya. 2023 yil
22. Gaffarov A.X. LMS MOODLE tizimida interaktiv elementlarni yaratish texnologiyasi. Monografiya. 2023 yil
23. R.T.Adizov, N.X. Qobilova “Don va don mahsulotlarini saqlash texnologiyasi”. Darslik. 2023 yil
24. Kurbanov A.A. Ilmiy tadqiqot metodologiyasi. O‘quv qo‘llanma. 2023 yil
25. Avliyakulov N.N. Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish asoslari. O‘quv qo‘llanma. 2023 yil
26. Avliyakulov N.N. Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish. Elektron darslik.

KAFEDRADA OLIB BORILAYOTGAN ILMIY-USLUBIY ISHLAR

1. Kamalova Muxlisa Xudoyberdiyevna - Xalqaro standartlar asosida oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish, sifat jarayonlarini nazorat qilish tizimini takomillashtirish
2. Yodgorova Ma’mura Orifovna - Noan’anviy ta’sir qilish usullarini qo‘llash asosida igna bargli o‘simliklarni ekstraksiyalash jarayonini takomillashtirish
3. Sayidaxmedov Ravshan Rajabovich- Mahalliy sharoitda etishtirilgan bug’doy uni kleykovinasini quritish jarayonini akustik ishlov berish bilan takomillashtirish
4. Shadiyev Suxrob Sadilloyevich - Qandolat mahsulotlarning sifatini kompleksli baholash tizimini takomillashtirish
5. Xaydarov Shuxrat Xikmatilloyevich – Past alkogolli va alkogolsiz ichimliklar ishlab chiqarishda fitoqo‘shimchalardan foydalanib istiqbolli texnologiyasini ishlab chiqish
6. Azimova Feruza Kamolovna- Bo’lajak muhandislarning kasbiy ko’nikmalarini metakognitiv yondashuv asosida shakllantirish metodikasi

Buxoro davlat texnika universiteti “Metrologiya va standartlashtirish” kafedrasining Xorijiy hamkorlik faoliyatlari

Buxoro davlat texnika universiteti hamda M.Auezov nomidagi Janubiy Qozog'iston davlat universiteti o'rtasida uch yillik strategik hamkorlik memorandumiga imzo qo'yildi. Ushbu hujjat ta'lim, fan va innovatsion sohalarda chuqur hamkorlikni mustahkamlash maqsadini ko'zda tutadi. Mazkur doirada ikki tomonning kafedralar professor-o'qituvchilari malaka oshirish dasturlarida qatnashishlari, birgalikda o'quv adabiyotlarini ishlab chiqish, shuningdek, PhD va DSc darajasidagi ilmiy tadqiqotlarga rahbarlik qilish kabi masalalar amalga oshiriladi. Hamkorlik mazkur sohalarda mutaxassislarning professional darajasini oshirish, ilmiy-pedagogik kadrlarni tayyorlash hamda ta'lim sifatini yaxshilashga qaratilgan.

al-Farobiy nomidagi Qozog'iston milliy universiteti va Buxoro davlat texnika universiteti o’rtasida imzolangan hamkorlik memorandumi asosida, Fizika fakultetining “Issiqlik fizikasi va texnik fizikasi” kafedrasi bilan birgalikda ilmiy-tadqiqot ishlari hamda ta’lim sohasida hamkorlikni rivojlantirish borasida muhim qadamlar amalga oshirilmoqda. Mazkur hamkorlik doirasida standartlashtirish, sertifikatlashtirish hamda metrologiya sohasida mutaxassislarni tayyorlash maqsadida qo'shma magistratura ta'lim dasturi amaliyotga joriy etildi. 2025–2026 o’quv yilida 70710800 – "Metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish (tarmoqlar bo’yicha)" yo’nalishi bo’yicha hujjatlar qabul qilinadi. Ushbu ta’lim dasturi ikki yillik muddatga mo’ljallangan bo'lib, talabalarga zamonaviy metrologik hamda standartlashtirish tizimlari, xalqaro sifat boshqaruv tashabbuslari, shuningdek, turli iqtisodiyot tarmoqlarida sifatni nazorat qilish sohasida chuqur nazariy bilimlar hamda amaliy ko'nikmalar berishni nazarda tutadi. Dasturning maqsadi - mutaxassislarni xalqaro talablarga javob beruvchi, innovatsion yondashuvlar asosida tayyorlab chiqish orqali mintaqaviy hamda global me'yorida sifat boshqaruvi sohasini rivojlantirishga hissa qo’shishdan iborat.

Buxoro davlat texnika universiteti “Metrologiya va standartlashtirish” kafedrasi o‘z faoliyatini sifatli ta’lim berish, ilmiy tadqiqotlar olib borish hamda milliy iqtisodiy rivojlanishga hissa qo‘shish asosida qurmoqda. Kafedraning istiqbolli rejalarini tashkil etishda O‘zbekiston Respublikasining fan, ta’lim sohalarida amalga oshirayotgan islohotlari, shuningdek, dunyo hamda mintaqaviy talablari e’tiborga olinadi. Quyida kafedraning istiqbolli rejalariga asoslovchi asosiy yo'nalishlar keltirilgan:
Bozor talabiga javob beruvchi mutaxassislarni tayyorlash: “Part time” o‘quv amaliyoti
Hozirgi kunda mehnat bozori talablari tez o‘zgarib borayotgani sababli, kafedra “Part time” o‘quv amaliyoti tizimini joriy etish orqali quyidagi vazifalarni hal etishga intilmoqda:
Sanoat korxonalarida ishlayotgan mutaxassislarga qo‘shimcha kasb-hunar olish imkoniyatini berish;
Talabalarga kechki soatlarda sifatli ta’lim olish imkoniyatini yaratish;
Amaliy yo‘nalishda yetuk mutaxassislarni tayyorlash orqali mahalliy sanoatga bevosita hissa qo‘shish.

Asosiy vazifalari:
Mutaxassislarni qayta tayyorlash: Korxonalarda ishlayotgan mutaxassislarga metrologiya, standartlashtirish, sertifikatsiya, sifat boshqaruvi sohalari bo'yicha qayta tayyorlash kurslarini tashkil qilish.
Amaliy yo‘nalishlar: Part time talabalarga amaliy o‘quv mashg‘ulotlari, laboratoriya ishlari, sanoat korxonalarida amaliyot o'tkazishni ta'minlash.
Sertifikatlangan mutaxassislarni tayyorlash: Bitiruvchilarga O‘zbekiston Respublikasi Milliy standartlashtirish agentligi tomonidan tan olingan sertifikatlar berish.
Kutilayotgan natijalar:
Mahalliy korxonalar uchun sifatli kadrlar tayyorlash;
Mutaxassislarning kasbiy darajasini oshirish;
Bozor talabiga mos keluvchi amaliy bilimlarga ega mutaxassislarni tayyorlash.
Ta’lim sifatining yuksaltilishi
Darslik va o‘quv qo‘llanmalar yaratish: Zamonaviy metrologiya hamda standartlashtirish sohasidagi eng yangi ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan darsliklar va o‘quv-uslubiy qo‘llanmalarning yaratilishini rag‘batlantirish.
Ochiq ta’lim resurslarini joriy etish: Elektron ta’lim materiallarini tayyorlash orqali talabalarga masofaviy ta’lim imkoniyatlarini ta’minlash.
Xalqaro standartlarga muvofiq dasturlar: Ta’lim dasturlarini Bologna jarayoniga moslashtirish orqali xalqaro tan olinish darajasini oshirish.
Ilmiy tadqiqotlarning rivojlantirilishi
Metrologiya sohasida zamonaviy tadqiqotlar: O‘lchov vositalari, aniqlik standartlari, sertifikatsiya hamda sifat boshqaruvi sohasida chuqur ilmiy izlanishlar olib borish.
Talabaga ilmiy faoliyatga jalb qilish: Ilmiy-tadqiqot ishlari (ITI), bitiruv malakaviy ishlari (BMI) hamda konferensiyalarda qatnashish orqali talabalarni ilmiy faoliyatga jalb qilish.
Xalqaro hamkorlik: Chet eldagi oliy o‘quv yurtlari, institutlar hamda metrologiya markazlari bilan hamkorlikni mustahkamlash.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari bazasining mustahkamlanishi
Laboratoriya jihozlarini yangilash: Zamonaviy o‘lchov vositalari, kalibratsiya stendlari, sertifikatsiya vositalari bilan laboratoriyalarni ta’minlash.
Simulatsiya dasturlari: Metrologik o‘lchash jarayonlarini modellashtirish uchun dasturiy ta’minotlardan foydalanishni keng joriy etish.
E-portal yaratish: Kafedra faoliyatini elektron tarzda nazorat qilish, talabalar bilan aloqani mustahkamlash hamda o‘quv jarayonini boshqarish uchun axborot portalini joriy etish.
Axborot xavfsizligi va sifat boshqaruvi sohasida mutaxassislarning tayyorlanishi
Sifat boshqaruvi tizimlari bo‘yicha mutaxassislarni tayyorlash: ISO 9001, ISO/IEC 17025, ISO 14001 kabi xalqaro standartlarga asoslangan mutaxassislarni tayyorlash.
Axborot xavfsizligi sohasida kvalifikatsiya oshirish kurslari: Sanoatda raqamlashtirish jarayonlarini hisobga olgan holda axborot xavfsizligi sohasida ham kasblar ochish.
Mahalliy sanoat va biznes bilan hamkorlik
Amaliyot maydonchalarini kengaytirish: Sanoat korxonalarida metrologiya laboratoriyalarida amaliyot o'tkazishni tashkil qilish.
Mutaxassislarning qayta tayyorlanishi: Korxonalarda ishlayotgan mutaxassislarga sertifikatsiya, standartlashtirish, o‘lchash usullari bo'yicha qayta tayyorlash kurslarini o'tkazish.
Loyihalar asosida hamkorlik: Korxonalar bilan birgalikda innovatsion loyihalar, grantlar ustida ishlash.
Kadrlar tayyorlashning xalqaro darajaga ko'tarilishi
Erasmus+, Tempus, Fulbright kabi xalqaro grant dasturlarida qatnashish: Xalqaro dasturlar orqali o‘qituvchilar hamda talabalarning mobilligini ta’minlash.
Chet ellik mutaxassislarni jalb qilish: Xalqaro ekspertlar, professor-o‘qituvchilarni o‘qitish va ilmiy ishlar uchun jalb qilish.